Hoe overleef je rijden op Zwarte Zaterdagen?

Zwarte Zaterdagen zijn een jaarlijks terugkerend fenomeen op de snelwegen in Frankrijk, Duitsland en een aantal andere Europese landen. Hoe kom je daar het beste doorheen als je echt geen andere mogelijkheid hebt dan op die drukste dagen van het jaar te vertrekken? Want dat zou uiteraard tip 1 zijn: vertrek niet op zwarte zaterdagen. Lees verder voor meer informatie en tips voor zwarte zaterdagen.

Laatst gewijzigd: 12 juni 2025

Wat zijn zwarte zaterdagen?

De term “zwarte zaterdag”, of in het Frans samedi noir, verwijst naar de dagen waarop de wegen extreem druk zijn door de massale vakantie-uittocht in Europa.  In Frankrijk markeert Bison Futé deze dagen in zwart op hun verkeerskalender: ofwel zaterdagen met zeer lange files.

De naam ‘zwarte zaterdag’ werd voor het eerst gebruikt om een drama te beschrijven: op 31 juli 1982 was er een zwaar ongeluk vlakbij de stad Beaune waarbij 53 mensen, waarvan 44 kinderen, om het leven kwamen. De bus waarin zij zaten was betrokken was bij een kettingbotsing en vloog in brand.  Het ongeluk was aanleiding om strengere vervoersregels voor het vervoer van groepen kinderen in te voeren.

Waar is het druk op de weg

Zwarte zaterdagen zijn een niet meer weg te denken fenomeen op de Europese snelwegen in de zomer. Uitwijken naar de vrijdag of de zondag wil nog wel eens helpen om te voorkomen dat je langdurig in de file staat. Maar in sommige weekenden is het zo druk op de Europese snelwegen, dat er naast zwarte zaterdagen inmiddels ook zwarte zondagen zijn. Probleemroutes zijn de routes naar het zuiden via de Autoroute du Soleil (A6/A7/A10). Dit geeft veel files rond Bordeaux en Parijs. Ook in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Spanje en Italië zijn maandagen en zaterdagen in juli/augustus druk.

• Frankrijk: drukte op A6/A7/A8/A9/A10/A31/A71/A75, ringwegen van Parijs (Périphérique) en Lyon. Landelijke routes zoals N11, N165 ook zwaar belast
• Duitsland: hele zomer druk, topweekends half juli tot half augustus op A3/A5/A8/A99
• Oostenrijk: kritieke zones A10, Fernpass B179 .
• Zwitserland: druk in augustus, vooral rond 1 augustus feestdag
• Spanje: eerste weekend juli, laatste weekend juli en rond 15 augustus drukte .
• Italië: druk van vrijdag 31 juli tot zondag 2 augustus .
• In Nederland zijn door vakantieverdeling de files minder extreem, maar er is zeker drukte in de weekenden.

Laat je auto vooraf controleren

Het is waarschijnlijk het laatste waar je op zit te wachten. Je hebt op de zwarte zaterdagen al lang in de file gestaan en dan krijg je ook nog pech. Een kokende motor, een kapotte distributieriem, een airco die te weinig koelvloeistof heeft, kortom ellende. Zorg dat de auto in goede staat is. Laat je auto nakijken voor je er mee op vakantie gaat zodat je het risico op pech onderweg zoveel mogelijk verkleint. Banden, airco, oliepeil… alles moet in orde zijn.

Heb je een oude auto die voor korte ritjes in Nederland nog prima geschikt is, maar minder veilig of comfortabel is voor een lange rit naar het warme zuiden? Overweeg dan eens om voor de vakantie een auto te huren. Ook handig als je eigen, kleine auto niet genoeg ruimte heeft voor alle zomerse bagage die je mee wilt nemen.

Zwarte zaterdagen vermijden? ‘s Nachts rijden of toch niet?

Natuurlijk, de open deur: vertrek niet op zwarte zaterdagen, dat scheelt. Als dat niet kan, maak dan slimme keuzes:

• Vertrek zo laat mogelijk op zaterdag of op zondag. Vaak is halverwege de middag al vermindering van de files merkbaar omdat je achter de grootste piek aanrijdt. Alleen als je in het zuiden van Nederland woont, is ‘s nachts vertrekken een optie. Zorg wel dat je de rest van de dag wakker blijft achter het stuur.
• Vermijd vertrek in de nacht. Dat kan handig lijken maar op de A10 ben je precies op de ochtendspits in rond Parijs.
• Kies alternatieve routes: binnendoor via tolvrije route nationales, Bison‑Futé- of Duitse pijlborden volgen, of gebruik apps zoals Google Maps voor real‑time advies.
• Plan je vakantie in twee etappes door vooraf een hotel te boeken in Frankrijk of Duitsland. Zo vermijd je de heetste uren, rust je uit en kun je relaxed verder
• Files? Boek een overnachtingshotel in Duitsland of Frankrijk.

Bekijk actuele hotelprijzen bij verschillende aanbieders. Verander linksboven de plaatsnaam. Klik rechts op het vierkantje voor een vergroting.

Begin goed voorbereid aan je autorit op zwarte zaterdag

Een goede voorbereiding op zwarte zaterdag is het halve werk. Zorg dat je alles bij je hebt. Neem eten en drinken mee, denk aan entertainment voor kinderen (opgeladen iPad of spelletjescomputer), een EHBO-setje, gevarendriehoek en wat reservelampjes. Heel handig zijn ook waterflesjes die je de avond voor vertrek in de vriezer hebt gestopt. Zo blijven ze langer koel. Vergeet ook je rijbewijs, autopapieren en paspoort of id-kaart niet :-).
Neem de tijd voor je reis. Waarom in één dag proberen op de plaats van bestemming te komen als je veel relaxter een overnachting kunt plannen en je uitgeruster en minder gestrest op de plaats van bestemming komt.

Heb je een elektrische auto? Zorg dan dat je een aantal laadpalen-apps op je telefoon of de boordcomputer van je e-auto hebt geïnstalleerd. Niet elke app geeft bijvoorbeeld een actueel overzicht met op dat moment vrije laadpalen aan. En neem een paar verschillende laadpassen mee die je ook in het buitenland kunt gebruiken.

Voor vertrek laat je een vakantiecheck doen voor je auto: banden, olie, koelvloeistof, airco. Vooral belangrijk om pech te voorkomen op lange ritten onder warme omstandigheden.

• Ga met de trein naar Zuid-Frankrijk. Het gaat sneller en is betaalbaarder dan je denkt.

Kijk vooraf waar de zomerse files verwacht worden

Boek een overnachtingshotel in het zuiden van Duitsland:

Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Kijk dus ruim voor je vertrek op welke wegen je een grote kans op files hebt. Op Reisprofs.nl hebben we via onderstaande artikelen per land in kaart gebracht waar je deze zomers files en knelpunten bij bijvoorbeeld wegwerkzaamheden kunt verwachten. Onverwachte files, bijvoorbeeld na een ongeval, zijn natuurlijk nooit te voorspellen.

• Zwarte zaterdagen in Belgie en Luxemburg
• Zwarte zaterdagen in Frankrijk
• Files in Oostenrijk
• Files in Zwitserland
• Files in Italië
• Files in Spanje
• Zwarte zaterdagen in Duitsland

Zwarte zaterdagen onderweg

Krijg je ondanks je goede voorbereidingen onderweg toch te maken met de hel van de zwarte zaterdagen? Dan kunnen deze tips je misschien nog helpen om de zwarte zaterdag te overleven.

• Kijk of er mogelijke alternatieve routes zijn. Heel handig is om dat al thuis te bekijken zodat je niet onderweg op stel en sprong daar naar moet zoeken. In Frankrijk kun je bijvoorbeeld de Bison-Futé-bordjes volgen. In Duitsland kun je witte borden met een oranje, liggende pijl volgen.
• Neem een kaart of kaarten mee van de landen/gebieden waar je doorheen reist. Een papieren kaart is misschien heel ‘old school’. Maar werkt je navigatie niet of wil je onderweg van de snelweg af, dan kun je op een kaart makkelijk zien waar je bent.

Tolbadges en wegenvignetten

Koop vooraf tolbadges voor eventuele tolpoortjes voor tol in Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal. Dat scheelt heel wat wachttijd. Geen badge gekocht? Een creditcard werkt ook. Ga ja naar of door Oostenrijk? Schaf dan vooraf een digitaal Autobahn-vignet aan. Doe dat al een paar weken voor vertrek. Voor particulieren duurt het namelijk enige tijd voordat wegbeheerder Asfinag je aanvraag heeft verwerkt. Je kunt op het digitale aanvraagformulier ook aanvinken dat je ondernemer bent. Dat wordt niet gecontroleerd (je hoeft geen BTW-nummer of KvK-inschrijving in te voeren) en dan is je digitale wegenvignet binnen 48 uur actief.

Tank niet langs de snelweg en zorg voor pauzes

Tanken onderweg? Probeer van de snelweg af te gaan omdat de benzinepompen op de snelwegen vaak erg druk en een stuk duurder zijn. Zeker op zwarte zaterdagen kan het soms erg lang duren voor je kunt tanken.

Zorg voor pauzes onderweg. De standaard is om na elke twee uur rijden een pauze van een kwartier te nemen. En dat mag uiteraard ook langer zijn. Extra tip: ga ook voor een pauze van de snelweg af. Minder kans op files bij de toiletten. De Franse tolwegexploitant Vinci heeft op grote parkeerplaatsen op zwarte zaterdagen regelmatig popup-entertainment teams paraat. Zij bieden water aan, maar ook kleurplaten voor de kids. Ook hebben ze soms een fitnessparcoursje uitgezet. Lekker om weer even te bewegen na al die tijd stilzitten.

Neem je huisdieren mee? Ook zij hebben behoefte aan eten, drinken en pauzes onderweg. Let er ook op dat de temperatuur in de auto niet te hoog oploopt, maar ook dat er geen te groot temperatuurverschil is met buiten. Het advies is om de airco maximaal vijf graden lager te zetten dan de buitentemperatuur.
Let op je rijstijl. Heb je een caravan achter je auto dan kan filerijden met slippende koppeling funest zijn, zeker als je door de bergen rijdt.

Zo hou je het gezellig op zwarte zaterdag in de file

Jengelende kinderen op de achterbank zijn geen pretje als je nog een paar uur op een snikhete snelweg in de file moet staan. Het is dus belangrijk om het vooral gezellig te houden in de file en daar zijn gelukkig heel veel hulpmiddelen voor. Heb je kinderen? Neem dan voldoende luisterboeken, vakantieboeken, stripboeken en ander leesvoer mee. Geef je kinderen een koptelefoon op, zodat ze niet naar elkaars muziek hoeven te luisteren. Ook een kaartspel kan de boel op de achterbank rustig houden, hoewel een zeker risico op conflicten nooit uit te sluiten valt. Ook het ouderwetse ‘ik zie, ik zie wat jij niet ziet’ houdt het vele kilometers gezellig en kan zonder beeldscherm.

Zorg zelf ook voor de nodige positieve vibes in de auto. Maak vooraf in je favoriete muziekstreamingdienst lijsten met vrolijke, zomerse muziek. Ga je op zwarte zaterdag in Frankrijk de weg op? De Franse Radio Nostalgie draait vrijwel nonstop alle klassieke Franse chansons. Lekker voorin meebrullen met Edith Piaff’s ‘Non, je ne regrette rien’ kan het eventuele kabaal op de achterbank overstemmen.

Op zwarte zaterdag langs de Baustellen in Duitsland

Voor autoliefhebbers van alle leeftijden hebben de Duitse snelwegen een sterke troef: dankzij de vele autofabrieken zie je voortdurend autotrailers met de nieuwste modellen auto’s voorbij komen. En de files bij die eeuwig durende Baustellen hebben ook een voordeel: je kids hebben alle tijd om al die grote graafmachines, bulldozers en walsen eens goed te bekijken. Voor je het weet ben je weer een half uurtje opgeschoven in file. Stem in Duitsland je autoradio af op de regionale zenders voor actuele fileberichten.

Google is your friend, ook op zwarte zaterdag

Heb je een auto die met internet verbonden is of heeft je telefoon een onbeperkte internetbundel? De Google Assistant beschikt over een schier eindeloze reeks aan moppen, al zijn sommige wel heel erg flauw. ‘Hey Google, vertel een mop’ kan de sfeer in de auto op een positieve manier doen omslaan. Ook klassiekers als ‘Ik zie, ik zie wat jij niet ziet’ doen het bij kleine kinderen altijd goed.

Datzelfde Google, maar dan Google Maps, kan je ook adviseren over alternatieve routes, tankstations in de buurt en restaurants onderweg. Helaas voor de filemijders: op zwarte zaterdagen in Oostenrijk en Frankrijk willen regionale politiediensten met name op snelwegen door de bergen de afritten nog wel eens afsluiten om sluipverkeer door de dorpen tegen te gaan. Alleen als je kunt aantonen, bijvoorbeeld aan de hand van een hotelreservering, dat je daar echt de weg af moet, word je doorgelaten.

Franse tolwegbedrijven hebben een eigen radiozender, waarvan de frequentie op de borden langs de weg staat. Daar geven ze doorlopend file-updates in combinatie met muziek. En als de Franse verkeersservice wederom eufemistisch meldt ‘Vous-etes nombreuses’ (oftewel ‘u bent met velen’), bedenk dan dat je inderdaad niet de enige bent die op deze zwarte zaterdag in de file staat. Wellicht kan dat je stressniveaus wat verlagen.

Mis geen bericht. Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief of volg ons op Facebook en Instagram.

Aanmelden voor de nieuwsbrief kan ook door een mail te sturen naar redactie@reisprofs.nl met in de onderwerpsregel van je mail ‘Aanmelden nieuwsbrief’. We voegen je dan direct toe aan onze mailinglijst.

Tips en suggesties voor een artikel? Stuur een mail naar redactie@reisprofs.nl.

Reageren kan onder dit artikel.