In de Jordaanse Wadi Feynan Vallei, te midden van Dana Biosphere Reserve, is één van de oudste Neolithische vindplaatsen ontdekt van het Midden-Oosten. Sterker nog, het is één van de eerste in de wereld. De site is naar schatting ongeveer 10.000 jaar oud en dateert uit 8.000 BC. De opgraving is bijzonder goed bewaard gebleven en toont bewijs van de agrarische revolutie: de verschuiving van ‘jagen en verzamelen’ naar het verbouwen van gewassen. Archeologen werken in Jordanië momenteel aan een 50-kilometer lange route die wandelaars meeneemt langs de nieuw ontdekte én een aantal kleinere sites. De bewegwijzering is nog niet klaar, maar de wandeling door het verleden is al te maken onder begeleiding van een lokale gids.
Landbouw in de Nieuwe Steentijd
Wadi Feynan is een vallei die uitkomt in de Wadi Araba; het lange, brede segment van de Great Rift Valley die de Dode Zee in het noorden van Jordanië verbindt met de golf van Aqaba in het uiterste zuiden. In Wadi Feynan zijn de overblijfselen te vinden van een 10.000 jaar oude gemeenschap. Dit is een van de weinige plekken in het zuidwesten van Azië waar archeologen bewijs hebben gevonden van één van de eerste experimenten in gemeenschappelijke woongroepen en landbouw. Plantaardige resten vertellen dat onze voorouders in de Nieuwe Steentijd al gerst verbouwden en verwerkten. Met een transformatie van de geschiedenis tot gevolg.
Een vallei vol schatten
Wadi Feynan ligt bezaaid met fragmenten van vuursteenresten, gebruikt in het handgereedschap van de vroegere bewoners, evenals brokken uitgehold steen, gebruikt voor het handmatig verpulveren van graan. Ook zijn er veelbetekenende hobbels en contouren te vinden van ten minste 30 ronde structuren die mogelijk hebben gefunctioneerd als opslagruimte. Met vloeren bovengronds en meerdere kamers, waar je als bezoeker een kijkje mag nemen.
Nico van Dijk is reisjournalist sinds 2003. Hij is gespecialiseerd in wintersport en cruises.